Trục xuất người nước ngoài vi phạm luật hình sự việt nam

Trong hệ thống hình phạt trong pháp luật hình sự Việt Nam, hình phạt trục xuất được áp dụng đối với người nước ngoài, người không có quốc tịch, người bị tước quốc tịch vi phạm pháp luật hành chính hoặc pháp luật hình sự tại Việt Nam. Ở bài viết này tôi chỉ phân tích chế định trục xuất người nước ngoài vi phạm luật hình sự Việt Nam.

Hình phạt trục xuất là gì?

Hình phạt trục xuất là một trong hai hình phạt vừa có thể áp dụng với tư cách là hình phạt chính vừa có thể được áp dụng với tư cách là hình phạt bổ sung.

Căn cứ theo Điều 1 Nghị định 54/2001/NĐ-CP thì “Trục xuất là hình phạt chính hoặc hình phạt bổ sung buộc người nước ngoài (người không có quốc tịch Việt Nam) trong thời hạn nhất định phải rời khỏi lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.

Trục xuất là hình phạt mới được quy định kể từ Bộ luật hình sự 1999 áp dụng đối với người nước ngoài phạm tội. Việc quy định hình phạt này trong hệ thống hình phạt tại Việt Nam một mặt làm đa dạng hóa các biện pháp xử lý hình sự. Mặt khác, tạo ra cơ sở pháp lý để Tòa án có thể lựa chọn và áp dụng đối với người nước ngoài phạm tội không chỉ nhằm mục đích trừng trị tội phạm mà còn có tác dụng ngăn ngừa một cách triệt để khả năng phạm tội mới của người nước ngoài.

Điều kiện áp dụng Hình phạt trục xuất

Người phạm tội có thể bị áp dụng hình phạt trục xuất nếu thỏa mãn đủ các điều kiện sau đây

Người phạm tội phải là người không có quốc tịch Việt Nam

Đây là cơ sở để Tòa án xem xét, cân nhắc áp dụng hình phạt trục xuất. Người phạm tội phải bị áp dụng hình phạt phải là người không có quốc tịch Việt Nam. Người không có quốc tịch Việt Nam có thể hiểu là người mang quốc tịch của quốc gia khác, hoặc người không mang quốc tịch.

Hình phạt trục xuất không được áp dụng đối với người nước ngoài không quốc tịch thường trú tại Việt Nam.

Phạm vi áp dụng hình phạt trục xuất

Bộ luật hình sự không quy định phạm vi áp dụng, thời hạn xóa án tích cho loại hình phạt này. Do đó, hình phạt trục xuất có thể áp dụng với bất kỳ tội phạm nào được quy định trong Bộ luật hình sự. Trên cơ sở cân nhắc các tình tiết, Tòa án sẽ vận dụng quy định của hình phạt trục xuất đối với người phạm tội, tùy vào từng trường hợp cụ thể.

Cơ quan thi hành án phạt trục xuất

Theo TTLT 07/2011/TTLT-BCA-BQP-BNG quy định cơ quan thi hành án phạt trục xuất như sau:

• Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh nơi Tòa án nhân dân, Tòa án quân sự ra quyết định thi hành án phạt trục xuất có trụ sở chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức thi hành án phạt trục xuất theo quyết định thi hành án của Tòa án.
• Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh nơi có trại giam thuộc Bộ Công an, trại giam thuộc Bộ Quốc phòng, trại giam thuộc quân khu đóng chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức thi hành án phạt trục xuất đối với người đã chấp hành xong án phạt tù có hình phạt bổ sung là hình phạt trục xuất.

Hậu quả pháp lý của hình phạt trục xuất

Hình phạt trục xuất không tước đi quyền tự do thân thể của người bị kết án. Tuy nhiên tính nghiêm khắc của hình phạt thể hiện thông qua việc người bị kết án phải rời khỏi lãnh thổ Việt Nam đúng thời hạn được quy ghi trong quyết định thi hành án của Tòa án; tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam, chịu sự quản lý, giám sát của cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh. Không được tự ý rời khỏi nơi quản lý, giám sát do cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh chỉ định bằng văn bản, nộp các giấy tờ cần thiết để thi hành án theo yêu cầu của Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh.

Thực hiện các nghĩa vụ khác

Người bị áp dụng hình phạt trục xuất nhanh chóng chấp hành xong các nghĩa vụ khác và hoàn thành các thủ tục cần thiết để rời khỏi lãnh thổ Việt Nam đúng thời hạn.

Chi phí trục xuất do người phạm tội chi trả

Người bị áp dụng hình phạt trục xuất tự chịu chi phí về phương tiện xuất cảnh.

Xử lý tài sản của người bị trục xuất

Người bị áp dụng hình phạt trục xuất được mang theo tài sản hợp pháp của mình theo quy định của pháp luật.